Ba Baryum
Baryum
Baryum (Yunanca'da βαρυς = ağır), sembolü Ba olan kimyasal bir elementtir. Ağır manasına gelen "barys" kelimesinden türemiştir. İngilizce'de Barite ağırlık yoğunluk manasında kullanılmaktadır. Baryum elementinin atom numarası 56 olup Periyodik tablonun 6. sırasında ve 2. grubunda bulunur. 2. grupta bulunması özelliğinden dolayı Baryum bir toprak alkali metalidir. Baryum ilk defa 1774 yılında İsveçli kimyacı Carl Wilhelm Sheele tarafından tanımlanmıştır. Baryum element halinde beyaz-gri metalik rengindedir fakat yüksek reaktivitelikten dolayı element halinde bulunmaz. Baryum'un hemen hemen bütün bileşikleri ise zehirlidir. Metalik Ba yakıldığında elma yeşili bir renk verir. Metalik halde saklanması çok zordur. Aktif bir element olduğu için su, hava ve asitlerle kolayca reaksiyon verir. Toprak alkali grup içerisinde doğada en yaygın bulunan element Kalsiyum(Ca)dur. Bu sınıftaki metallerin özellikleri birbirine benzemesine karşın bilhassa Kalsiyum, Stronsiyum, Baryum diğerlerinden ayrılır. Bu üç element adi derecede suyu ayrıştırarak Hidrojen açığa çıkarır ve Hidroksit(OH) oluştururlar. Bu Hidroksitler de ısıtıldığında su kaybederek Oksit haline dönmektedirler. Karbonatları ısı karşısında kolay ayrışmasına karşın Baryum Karbonat (BaCO3) en zor ayrışanıdır. Sülfatları suda hemen hemen hiç erimez.
En sık bulunan ve en çok kullanılan Baryum kaynağı Barit madenidir. Doğada sedimanter (tortul, çökelme ile) meydana gelmiş olarak bulunur. Denizlerin ya da suların taşımasıyla tabakalar meydana gelmiştir. Genellikle sıcak su çıkan bölgelerede görülür. Kurşun, Gümüş, Çinko üretiminde kullanılır. En son kullanım alanlarından birisi ise fren balatalarının altlık malzemesi olmasıdır.
BaSO4: Zehirlidir. Florosans (Gama ve X ışını saçar) özelliğe haiz olduğundan tıpta kanser teşhişlerinde, kâğıt kaplamalarda, boya sanayiinde, plastik, tekstil, mürekkep, kauçuk, batarya ve pil yapımında kullanılır.
BaCO3: Zehirlidir. Özel camların yapımında, Klor ve NaOH üretiminde kullanılır.
BaO: Solventlerden suyun uzaklaştırılmasında ve petrol sanayiinde kullanılır.
BaNO3: Havai fişeklerde, sıçan zehirlerinde, seramik sırlarda kullanılmaktadır.
Atom kütlesi 137,327
Atom yarıçapı 215 pm
Özkütle 3620 kg/m³
Erime noktası 1000 K
Kaynama noktası 1913 K
[gizle]
|
|
---|---|
Ba(BO2)2 · BaBr2 · BaCO3 · BaC2O4 · Ba(ClO3)2 · Ba(ClO4)2 · BaCl2 · BaCrO4 · BaF2 · BaFeO4 · BaFe2O4 · BaI2 · Ba(NO3)2 · BaO · BaO2 · Ba(OH)2 · BaSO3 · BaS · BaSO4 · BaTiO3Baryum Nedir? Baryum Elementinin ÖzellikleriBaryum elementinin özellikleri, atom numarası, bileşikleri, periyodik cetveldeki yeri, kullanım alanları, Baryum elementi ile ilgili bilgi.Baryum, periyodik çizelgenin II A grubunda yer alan kimyasal bir elementtir. Toprak alkali metallerden biridir. Yumuşak, gümüş beyazı renginde bir metaldir. Dogal baryum yedi tane kararlı izotopun karışımıdır: 138 (% 71.66), 137 (% 11.32), 136 (% 7.81), 135 (% 6.59), 134 (% 2.42), 132 (% 0.097), 130 (% 0.101). Bunların dışında 13 yapay radyoaktif izotopu bilinmektedir. Sembolü: Ba Maddenin Hali: Katı PERİYODİK TABLOBaryum havadaki oksijenden hızla etkilenerek yüzeyi donuklaşır. Bu nedenle metalik baryum petrol eteri gibi oksijen içermeyen organik çözücülerde saklanır ve kesilir. Toprak alkali metallerinin kendilerine özgü kimyasal özelliklerini gösterir. Su ve alkolle tepkimeye girerek hidrojen çıkartır. Oksijen, kükürt ve halojenlerle doğrudan ve kolaylıkla birleşerek karşılık olan bileşikleri oluşturur. Hava azotuyla yüksek sıcaklıkta birleşerek nitrür verir. Baryum ve bileşikleri bek alevini yeşile boyarlar. Çözünen tuzlarının çözeltilerine sülfat asidi katıldığında beyaz baryum sülfat çökeltisi oluşur. Su ve asitte çözünen tüm baryum tuzları zehirlidir. Baryumun Elde Edilmesi: Baryumun yerkabuğunda bulunan oranı % 0.05′ tir. Başlıca mineralleri barit ya da baritin adı verilen baryum sülfat (BaSo4) ve viterit adı verilen baryum karbonattır (BaCo3). Tüm baryum bileşikleri barit ya da viteritten yola çıkılarak elde edilir. Bunun için önce barit, kömürle indirgenerek baryum sülfüre dönüştürülür. Ele geçen ve % 75-90 oranında baryum sülfür içeren kömürle karışık siyah renkli ürüne siyah kül (black asch) adı verilir. Siyah külden çeşitli baryum bileşikleri elde edilir. Elementel baryum, baryum oksidin (BaO) alüminyumla indirgenmesi ya da erimiş baryum klorünün (BaCl2) elektroliziyle elde edilir. Kullanım Alanları: Baryumun alüminyum ya da magnezyumla oluşturduğu alaşımlar radyo lambalarında kullanılır. Radyoaktif olan Ba-133 izotobunun ışıması gama spektraskopisinde standart olarak alınır. Baryum kimyasal açıdan kendisine çok benzeyen radyum için taşıyıcı faz olarak kullanılır. Çekirdek reaktörlerinden çıkarılan uranyum çubuklarının birkaç hafta süren şiddetli radyoaktif ışıması, içinde bulunan Ba-140 izotopun radyoaktifliğinden kaynaklanır. |