Cs Sezyum
Sezyum
Sezyum (sembol: Cs) bir alkali metal dir.
- Atom numarası: 55
- Atom ağırlığı: 132.90545 g/mol
- Yoğunluğu: 1,90
- 28 °C de eriyen, 705 °C de kaynayan ve doğada ender rastlanan bir element (simgesi Cs)
- Oda koşullarında (25 °C = 298 K): Gümüşümsü altın renkli metalik katı
- s-blok elementi
Bu metal, Robert Wilhelm Bunsen ve Gustav Robert Kirchoff tarafından 1860 yılında mineral suda keşfedildi.
Sezyum'un saf olarak eldesi bilinen sıradan sodyum eldesi gibi değildir. Sıvı sezyum klorürün elektrolizi ile oluşan sezyum metalinin eriyik tuz içerisinde çözünürlüğü fazladır.
-
- Katot : Cs+(s) + e- → Cs (s)
- Anot : Cl- (s) → ½ Cl2 (g) + e-
Bunun yerine sıcak sezyum klorür eriyiğinin metalik sodyum ile reaksiyonundan elde edilir.
Na + CsCl → Cs + NaCl Sezyum uzayabilen ve çok yumuşak bir metaldir (Sertlik 0,2). Havada çabucak kırmızı mor alevle yanar. Bu nedenle vakumda saklanır. Sezyum soy olmayan, tepkimeye çok istekli bir metaldir. Hemen hemen bütün elementlerle şiddetle veya alev çıkartarak birleşir. Suyla bilinen en güçlü bazı oluşturur (CsOH).[1]
Sezyum atom saatlerinin çalışmasında da kullanılır. Sezyum atomunun periyodu hesaplanmış ve saniye olarak tanımlanmıştır.
AYRICA
Sezyum
Sezyum alkali metaller grubundan bir element. Cs sembolüyle gösterilir. İlk defâ 1860 yılında Drukheim Mâden Sularında Bunsen ve Kirchhoff tarafından spektroskopik yolla bulunmuştur.
Renksiz transparan bir metal (Pollucite), bir Sezyum minerali
Bulunuşu: Sezyum en bol olarak polusit mineralinde bulunur. Bu mineraldeki nispeti % 28’e kadar varır. Bulunduğu belli başlı ülkeler Kanada, İsviçre ve Rusya’dır. Bâzı Afrika ülkelerinde de bulunur. Dünyânın en zengin sezyum kaynağı Manitoba’daki Berniç Gölü olup, burada bulunan 300.000 ton kadar polusitin yaklaşık % 20’si sezyumdur. Sezyumun daha düşük nispetlerde bulunduğu iki önemli mineral de karnalit ve lepidolittir.
Özellikleri: Gümüş
Sezyum çok düşük iyonlaşma potansiyeliyle en elektropozitif elementtir.
Sezyum, oksijene karşı çok hassas olup,
Elde edilişi: Kimyâsal yoldan sezyum elde edilmesinde en kıymetli metod, sezyum şapının kalsinasyonu ile meydana gelen CsAlO2’nin magnezyum ile indirgenmesidir. Endüstride polusit mineralinden bir sürü işlemle sezyum, sezyumklorür bileşiği hâline getirilir. Sonra bu bileşik kalsiyum ve lityum gibi indirgen bir metalle vakum fırınında ısıtılır. Ayrılan sezyum sonraki bir vakum destilasyonu ile % 99,9’luk bir saflığa getirilir.
Bundan başka eritilmiş siyanürlerin elektroliziyle de metalik sezyum elde edilir.
Kullanılışı: Yüksek elektropozitif özelliği sebebiyle vakum tüplerinde, oksijen, su ve başka bâzı maddelerin giderilmesinde kullanılır. Kezâ bâzı fotoelektrik radyo tüplerinde fotosel olarak, bâzı organik bileşiklerin hidrojenlenmelerinde katalizör olarak kullanılır.
Sezyum terom-iyonik akım jeneratörlerinde ısı enerjisini elektrik enerjisine dönüştürmede kullanıldığı gibi atom
Sezyumun önemli bir kullanma sahası da uzay roketlerinin motorları için bir yakıt olarak kullanılmasıdır. Bu maksatla sezyum buharları iyonlaştırılır. Meydana gelen iyonlar bir elektriki alanda hızlandırıldıklarında itme gücü kazanırlar. Bu tarzla diğer yakıtlardan 140 misli fazla güç elde edilir.
Atom numarası: 55
AYRICA
- Sezyum
Sezyum (sembol: Cs) bir alkali metal dir. Atom numarası : 55 Atom ağırlığı : 132.90545 g/mol Yoğunluğu : 1,90 28 °C de eriyen, 705 °C de
- Çözünürlük tablosu
(IV) hidroksit | Ce(OH)4 | 1.981E-09 | Sezyum asetat | CsC sub 2/sub H sub 3/sub O sub 2/sub | 1010 | Sezyum azid | CsN 3 | 307 | Sezyum
- Saniye
En düşük enerji seviyesindeki (ground state ) Sezyum-133 atomunun (133 Cs atom çekirdeği) iki hyperfine seviye arasındaki geçiş
- Fransiyum
Fransiyum, (keşfedilmeden önceki teorik adıyla eka-sezyum veya aktinyum K ) sembolü Fr ve atom numarası 87 olan kimyasal element .
- Fotosel
Sezyum, potasyum tuzları gibi bazı maddelerde, maddenin elektronlarının serbest hale gelip yayılması da fotoelektrik bir olaydır.
- Ksenon
Ksenonun süreduran doğası onu çevre dostu yapar ve yine bu özelliği ile ksenon iyon motorlarında, civa veya sezyum a oranla daha az
- Katyon
Aluminyum | Al 3+ | Baryum | Ba 2+ | Berilyum | Be 2+ | Sezyum | Cs+ | Kalsiyum | Ca 2+ | Krom (II) | Cr 2+ | Kromez | Krom (III) |
- Robert Bunsen
üzerine çalışmış Alman kimyagerdir. Gustav Robert Kirchoff ile beraber Sezyum ve Rubidyum elementlerini keşfetmiş ve ısıtılan
- Beril
Sezyum içeren pembe türüne vorobijit. Koyu yeşil renkli olana smorag. Yeşil kırmızı yanar döner özelliği gösteren türüne krizoberil.
- Atom saati
İlk isabetli atom saatiyse, sezyum -133 atomunun rezonansı ölçümüyle 1955 yılında İngiltere Ulusal Fizik Laboratuvarında Louis Essen
- Sembollerine göre elementler listesi
Kalay 51 Sb Antimon 52 Te Tellür 53 I Iyot 54 Xe Ksenon 55 Cs Sezyum 56 Ba Baryum 57 La Lantan 58 Ce Seryum 59 Pr Praseodim 60 Nd
- Polüsit
Polüsit (Cs ,Na )2 Al 2 Si 4 O 12·2 H sub 2/sub O ), bir zeolit mineralidir. Sezyum ve bazen de rubidyum elementlerinin cevheri
- Gustav Robert Kirchoff
Araştırmaları sonucu iki yeni kimyasal elementi , sezyum ve rubidyum u buldular. Kirchhoff , güneş spektrumunda siyah çizgileri anlatan en
- Kaynama noktasına göre elementler
55 | sezyum | 944 K | 671 °C | 1240 °F | 87 | fransiyum | ? 950 K | ? 677 °C | ? 1251 °F | 34 | selenyum | 958 K | 685 °C | 1265
- Havai fişek
Havai fişeğin kimyası: Çivit mavisi | Sezyum | CsNO3 (sezyum nitrat) | Menekşe rengi | Potasyum Rubidyum | KNO3 (potasyum nitrat)RbNO3
- Fukuşima I Nükleer Santrali kazaları
13 Mart 2011, saat 01:00 (JST) civarında, Japon yetkililer, birimdeki Sezyum ve İyodin miktarlarınında güçlü bir artış olduğunu ölçtüler
- Yarılanma süresi
Bazı atom çekirdeklerin yarılanma süresi: Sezyum 137 Cs | 30 yıl | Radyum 236 Ra | 1622 yıl | Radon 222 Rn | 3,8 gün | Fransiyum 223 Fr
- Kimyasal maddelerin atom numarasına göre listesi
55 | 132,9055 | Sezyum | Cs 29 678 1,87 1860 1 | Xe 6s 1 3,8939 | 56 | 137,327 | Baryum | Ba 725 1140 3,59 0,05 1808 2 | Xe 6s 2 5,2117
AYRICA
Sezyum genellikle nükleer sanayi de kullanılan kimyasal bir elementtir. Sezyum elementinin nükleer alanın en önemli elementi olduğu da belirtilmektedir. Sezyumun bilim dalındaki sembolü Cs’dir ve atom numarası 55′dir.
Yoğunluğu: 1.879 g/mL olan Sezyum elementi uçuk sarı renkte, yumulşak ve kolay kesilebilen bir elementtir. Parlak bir yüzeyi vardır, havadaki oksijen ve nem ile olan reaksiyonundan dolayı bu parlak yüzey matlaşır. 1860 yılında Bunsen ve Gustav Kirchoff tarafından rubidyumla birlikte bulunmuştur. Doğal elementler içinde elektropozitifliği en fazla olan Sezyum çok kolay oksitlenir. Ayrıca bu element doğada, bazı maden sularında, lepidolitte, trifilinde ve Elbe Adası polüsitinde az miktarda bulunur. Sezyum elementi bir çok organik bileşiğin hidrojenlenmesinde katalizör olarak, atomik saat olarak, fotoelektrik hücrelerde ve vakum tüplerinde, IR lambasında kullanılır ve ayrıca oksijene olan yüksek ilgisinden dolayı elektron tüplerinde gaz giderici olarak da kullanılır.
Erime noktası: 28.44 °C (301.59K)
Kaynama noktası: 671°C (944K)
Molar hacmi: 70.94 ml/mol
Mineral Sertliği: 0.2
Özgül ısı: 0.240 J/gK
Isı iletkenliği :0.359 W/cmK
Buharlaşma Entalpisi:65 kJ mol-1
Atomlaşma Entalpisi:76 kJ mol-1Sezyum elementinin insana etkisi çok ama çok fazladır. Sezyum elementine çıplak elimizle dokunduğumuz anda dakikalar içinde hayatımı kaybedebiliriz. Sezyum elemtinin bir toplu iğne ucu kadarını insanların içtiği su kaynağına damlatılırsa suyun ulaştığı herkeste ölüm etkisi yaratmaktadır. Bu çok etkili maddenin insanlardan kesinlikle uzak yerlerde kullanılması gerekir. Zaten nükleer santraller de bu nedenle şehir merkezlerinden ve insanların yaşadığı yerlerden çok uzaklara inşa edilmektedir. Sezyum maddesinin insana olan zararı ne kadar fazlaysa bilime olan faydası da bir o kadar fazladır. Tabi güvenli ve insalığın yararı için kullanıldığı halde.